Maraqlı Məlumatlar
Elmə məlum olmayan 8 məsələ - Velosipedin yan tərəfə aşması
Nəyə görə velosiped yan tərəfə aşır?
Velosipedin konstruksiyası çox sadədir və belə görünür ki, ikitəkərli vasitənin tarazlığı necə yaxşı saxladığı hamıya çoxdan məlumdur. Hər zaman hesab olunurdu ki, velosipedin balans saxlamağında iki mexanizmin rolu böyükdür. Birincisi, avtomatik idarəolunma və yaxud kastor effekti: velosiped hansı tərəfə dönürsə, ön təkəri də o istiqamətə dönür və bundan sonra mərkəzəqaçma qüvvəsi təkəri əvvəlki halına geri qaytarır. İkinci mexanizm isə dönən təkərlərin hiroskopik momenti ilə əlaqələndirilir.
Amerika mühəndisi Endi Ruina həmkarları ilə birgə bu mülahizələri təkzib etmək qərarına gəldi. Onlar qabaq təkəri ön haça oxunun kəsişmə nöqtəsi qarşısında dayağa toxunan, özühərəkətedənə oxşar velosiped kəşf etmişlər, bu da kastorun təsirini “ləğv” edir. Bundan əlavə, ön və arxa təkərləri əks tərəfə firlanan iki digər təkərlə birləşdirməklə, hiroskopik effekti də sıfra endirmişlər. Buna baxmayaraq həmin velosiped yana o qədər də tez aşmır. Faktiki olaraq o, adi velosipeddən tarazlığı pis saxlamır, hətta avtomatik idarəetmənin oxşar olduğunu nümayiş etdirir. Təcrübənin nəticələrinə görə müəlliflər belə nəticəyə gəldi ki, hər iki effekt - həm kastor, həm də hiroskopik - hərəkət edən velosipedin tarazlığının saxlanmasında böyük rol oynayır. Amma hər ikisi bunun üçün həlledici səbəb deyil. Velosipedin nəyə görə aşmadığı dəqiq məlum deyil. Mühəndislərin son ehtimallarına görə, burada ağırlığın paylanması böyük rol oynayır.
Mənbə: http://i-fakt.ru
2017-05-29 40183
Ətraflı
Son Xəbərlər
AMEA-da 27 Mart – Elm Günü təntənəli şəkildə qeyd olunub
Martın 27-də Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının Əsas binasının Dairəvi zalında Elm Günü münasibətilə “Elm Günü və Günün
2024-03-27
Neft-Kimya Prosesləri İnstitutunun əməkdaşlarının yeni kitabı çap olunub
Azərbaycan Respublikası Elm və Təhsil Nazirliyinin akademik Yusif Məmmədəliyev adına Neft-Kimya Prosesləri İnstitutunun əməkdaşları – kimya elmləri
2024-03-22
Xankəndi, 18 mart, 2024-03-19